Chcą pamiętać

Za sprawą Żydów, a właściwie miejskiego projektu ich upamiętnienia, w Ostrowcu przebudzili się mieszkańcy. Spodziewałam się tego, pisząc w poprzednim poście: „żydowski temat często budzi niespodziewane pokłady energii, nauczyłam się tego już dawno”.

30 lipca do Urzędu Miasta trafił list gratulacyjny. Podpisało się pod nim 12 organizacji działających w Ostrowcu. Za tymi organizacjami stoją lokalni eksperci w dziedzinach historii, kultury, działań społecznych i rozwoju lokalnego. W liście piszą:

„w związku z Uchwałą Nr LVII/106/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r., podjętą przez Radę Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego, niżej podpisane organizacje wyrażają swoje poparcie dla wzniesienia pomnika upamiętniającego Żydów z Ostrowca Świętokrzyskiego i okolicy zamordowanych przez Niemców w latach 1939-1945.

Cieszymy się, że Ostrowiec zadba o pamięć o żydowskich mieszkańcach, którzy zginęli w czasie Holocaustu. Wyrażamy szacunek dla inicjatywy budowy pomnika i gratulujemy Radzie Miasta.

Rok temu w rocznicę powstania w getcie warszawskim w stolicy zawyły syreny. Ale nie tylko Warszawę współtworzyła żydowska społeczność. Ostrowiec także. Dziś Ostrowiec dołącza do grona miast, które decydują się na upamiętnienie tej części przeszłości, a zarazem na zachowanie swojej tożsamości i historii.

Dzięki pomnikowi Ostrowiec upamiętni swoich tragicznie zmarłych mieszkańców pochodzenia żydowskiego. Pod koniec XIX wieku Żydzi stanowili ponad 80% ludności Ostrowca. Przed II wojną światową, w związku z rozbudową przemysłu, odsetek mieszkańców pochodzenia żydowskiego zmalał, ale nadal wynosił 36%. Po wojnie do Ostrowca wróciła już tylko niewielka grupa osób pochodzenia żydowskiego. Pozostali zginęli, zabici przez faszystów. Nie mamy wątpliwości, że należy im się upamiętnienie.”

Na Facebooku powstał profil Pomnik Żydów ostrowieckich. Stworzyli go mieszkańcy i mieszkanki miasta. Pierwszy wpis brzmiał tak:

Niedługo w Ostrowcu stanie pomnik Żydów ostrowieckich. Pomyśleliśmy, że to dobra okazja, żeby zacząć mówić o żydowskiej przeszłości miasta. Jesteśmy ostrowczanami i badamy tę historię od dawna. no to zaczynamy!

A dalej jest bardzo merytorycznie. Kto jeszcze nie zna, niech koniecznie pozna. Naprawdę  k-o-n-i-e-c-z-n-i-e.

Fragment Pomnika Ofiar Obozu Zagłady w Treblince autorstwa Adama Haupta, Franciszka Duszeńki i Franciszka Strynkiewicza, z 1964 roku. Fot. Wojtek Mazan. Więcej: Pomnik Żydów ostrowieckich